RELACJE Z POLSKO – UKRAIŃSKIEJ WYMIANY MŁODZIEŻY W DNIACH 10-15 PAŹDZIERNIKA 2016 ROKU W WINOGRADOWIE NA ZAKARPACIU

24.10.2016

 

 

 

RELACJE Z POLSKO – UKRAIŃSKIEJ WYMIANY MŁODZIEŻY
- 10-15 PAŹDZIERNIKA - W WINOGRADOW NA ZAKARPACIU

W dniach 10-14 października 2016 roku 12-osobowa grupa młodzieży z opiekunami z terenu Gminy Stoczek Łukowski integrowała się z zaprzyjaźnioną grupa młodzieży i opiekunów z Winogradowa rejony zakarpackiego na Ukrainie. Spotkanie odbywało się w ramach projektu polsko-ukraińskiej wymiany młodzieży „Polsko-Ukraińska tęcza przyjaźni – młodzieżowe spotkania twórczości", finansowanego przez Polsko-Ukraińską Radę Wymiany Młodzieży i obsługiwanego przez Fundacje Rozwoju Systemu Edukacji.  

Cele główne projektu:

- odkrywanie polskiej i ukraińskiej historii, kultury i tradycji w obszarze małych i dużych ojczyzn w kontekście tworzenia trwałego i międzykulturowego dialogu,

- integracja polskiej i ukraińskiej młodzieży wokół najważniejszych europejskich wartości oraz tworzenie trwałych, przyjaznych relacji dobrosąsiedzkich opartych na otwartości i tolerancji,

- wspólne podejmowanie inicjatyw edukacyjnych, kulturalnych i społecznych przez środowiska szkolne i społeczne z Polski i Ukrainy,

- budowa kapitału społecznego w środowiskach szkolnych i pozaszkolnych Polski i Ukrainy dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego,

- angażowanie polskiej i ukraińskiej młodzieży z mniejszymi szansami w działania projektowe,

- kształtowanie przez polską i ukraińską młodzież społeczeństwa otwartego
i wielokulturowego w kierunku odpowiedzialności za współczesny świat.

 

     Grupa ukraińska    

1. Pavlo Rospopa
2.  Bohdana Potoki
3. Antonina Illeish
4. Diana Domanych
5. Ruslan Paliukh
6. Jotham Miller
7.  Henrietta Bilak
8. Huntselizer Olha
9. Ostap Sigetii
10. Anastasiia Rusyn      
11.  Mariia Sigetii
12. Oleksandr Sigetii

                                              

Grupa polska

1. Alicja Zadrożna
2. Kinga Paudyna
3. Artur Czarnecki
4. Andżelika Krzewska
5. Natalia Cabaj
6. Jakub Misior
7. Szymon Sokołowski
8. Aleksandra Kazanecka
9. Michał Kobojek
10. Oskar Gajowniczek
11. Barbara Rosa
12. Agata Świderska

I Dzień – Integracja

10 października 2016 roku grupa młodzieży z terenu Gminy Stoczek Łukowski wyruszyła do Winogradowa w ramach projektu polsko-ukraińskiej wymiany młodzieży „Polsko-ukraińska tęcza przyjaźni – młodzieżowe spotkania twórcze”.  Podróż, mimo że długa upłynęła szybko i w zabawnej atmosferze. Zachwycały piękne widoki barwnego, jesiennego Zakarpacia. Winogradow witał słońcem. Tuż przed hotelem JJ  czekali
z powitaniem uczestnicy ukraińskiej grupy projektowej. Polska grupa powitała partnerów prezentując flagi narodowe: polskie, ukraińskie, amerykańskie i Gminy Stoczek Łukowski, powitalne okrzyki i napisy w językach naszych narodów. Na ręce pani dyrektor, Marii Sigetii, przekazany został kosz pełen słodyczy wyprodukowanych przez polskie firmy.

Kolejnym etapem integracji był wspólny obiad, składający się z ukraińskich dań,  podczas którego wszyscy przedstawili się i otrzymali identyfikatory z logo projektu. Miłą niespodzianką był tort z kolorową tęczą i tytułem projektu „Polsko-ukraińska tęcza przyjaźni” w języku ukraińskim: „Polsko–ukraińska wiesjełka drużby”. Tuż po uczcie smakowej odbyły się polsko-ukraińskie spotkania kulinarne, w ramach których tworzono broszurę z przepisami typowych dań kuchni ukraińskiej, w której przeplatają się smaki kuchni czeskiej, węgierskiej, rosyjskiej, tatarskiej, ormiańskiej, rumuńskiej, mołdawskiej. Jak się dowiedzieliśmy kuchnia ukraińska jest bardzo zregionalizowana, a ze względu na bogatą przeszłość

i wielokulturowość narodową ulegała silnym wpływom obcych kultur. Dania kuchni ukraińskiej zazwyczaj przygotowywane są samodzielnie, z naturalnych
i łatwo dostępnych produktów, kupowanych na targach warzywnych, często bezpośrednio od hodowcy lub producenta. Wieczorem uczestnicy projektu metodą WebQuest i quest odkrywali Winogradow, miasto powiatowe w zakarpackim obwodzie Ukrainy, słynące z produkcji wina oraz brali udział w wieczorze międzykulturowym z animacjami kulturalno-edukacyjnymi, występami kabaretowymi, wspólnymi śpiewami.

Pierwszy dzień minął…

 

II Dzień – odkrywamy wielokulturowość Ukrainy

Drugiego dnia, 11 października, uczestnicy niezapomnianej polsko-ukraińskiej przygody „Polsko-Ukraińska tęcza przyjaźni – młodzieżowe spotkania twórcze” odkrywali wielokulturowość oraz zróżnicowanie historyczno-geograficzne Obwodu Zakarpackiego. Polska grupa poznawała niezwykłość i specyfikę Zakarpacia metodą Questingu, tj. edukacyjnej gry terenowej, przygotowanej przez grupę ukraińską. Zachwycały walory przyrodnicze, między innymi słone jeziora Słotwyna, słonego zakątka Ukrainy, położonego na prawym brzegu rzeki Cisy. Młodzież dowiedziała się, że w jednej z Słotwińskich kopalni znajdują się obecnie laboratoria badawcze Ukraińskiej Akademii Nauk, która zajmuje się badaniem czynników leczniczych tego unikalnego miejsca oraz bada promieniowanie. Ponadto mieści się tam sanatorium alergologiczne, gdzie leczone są schorzenia alergiczne, schorzenia dróg oddechowych, a w szczególności astma. Uczestnicy projektu odkrywali walory przyrodnicze i piękno jesiennych pejzaży u podnóży Ukraińskich Karpat. Doświadczali i postrzegali przykłady życia społeczeństwa wielokulturowego. Sołotwyno słynie bowiem z tego, że jest zamieszkiwane przez znaczną część społeczeństwa narodowości rumuńskiej. Nosi miano miasta dwujęzycznego ukraińsko-rumuńskiego.  

Tego dnia uczestnicy projektu brali udział w warsztatach dotyczących sposobów rozwiązywania i zapobiegania konfliktom międzykulturowym i międzynarodowym za pomocą mediacji, negocjacji. Uczyli się zasad współpracy, odpowiedzialności za własne działania, umiejętności słuchania drugiego człowieka, tolerancji.

Wieczorem na uczestników projektu czekała miła niespodzianka w postaci warsztatów wokalno-tanecznych, prowadzonych przez instruktora tańca. Jak powszechnie wiadomo, muzyka łagodzi obyczaje. Szybko się okazało, że muzyka i taniec łączy również grupę polsko-ukraińską, a warsztaty okazały się doskonałym sposobem na międzynarodową integrację uczestników projektu. Polska grupa pod okiem instruktora wspólnie z grupą ukraińską uczyła się kroków tańca Czardasz. Dziś jest to narodowy taniec węgierski cechujący się  przyspieszeniami, dynamiką, rytmem. Nie zabrakło strojów, barwnych spódnic, kamizelek, wianków na głowę. Wymieszani polsko-ukraińscy uczestnicy w kręgach pląsali
w rytm ukraińskich melodii. Na koniec nastąpił piękny ukłon, wyuczony jako element tańca.

Po kolacji, z daniami kuchni oczywiście ukraińskiej, przyszedł czas na zaprezentowanie wyuczonych kroków w trakcie warsztatów. Po wspólnym odtańczeniu czardasza nastał czas zabawy. Wieczór upłynął w rytmach ukraińsko-polskich melodii porywających do tańca, na  prezentacji ukraińsko-polskich utworów o tematyce czterech pór roku oraz oczywiście dialogu między uczestnikami projektu.

III Dzień – Śladami historii Zakarpacia

Trzeciego dnia uczestnicy projektu podążali śladami historii Zakarpacia i odkrywali tajemnice zamków Użgorodu i okolic. Użgorod to misto przy granicy ze Słowacją, stolica Zakarpacia, niegdyś Rusi Zakarpackiej. Według dokumentów historycznych, miasto od pierwszej wzmianki, aż do końca pierwszej wojny światowej miało tylko jedną nazwę: Ungvar. Po wojnie I światowej miasto istnieje jako Użgorod (od rzeki Uż).

Niedaleko od miasta rozciągają się ukraiński Użański Park Narodowy i słowacki Park Narodowy Połoniny, oba graniczące z polskim Bieszczadzkim Parkiem Narodowym, wchodząc z nimi w skład Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Karpaty Wschodnie”.

Każde miejsce nosi w sobie wyjątkową historię i niepowtarzalne opowieści o losach ludzkich. Niektóre jednak miejsca są w szczególny sposób naznaczone i przeniknięte duchem czasu, przeszłości niezwykłej aury. Niewątpliwie do takich szczególnych miejsc należy zamek użgorodzki - najstarszy zamek na Podkarpaciu. W wieku XI-XII była zbudowana kamienna fortyfikacja. Pałac ma wewnętrzny dziedziniec z wydłubaną w skale studnią.  W ścianach zostały potajemne przejścia, którymi można przechodzić z jednego poziomu pałacu na inny. Przy wejściu do zamku widać mocarnego Herkulesa. Zadziwiające jest jak bogatą historię mają te tereny, znajdujące się  pod różnymi wpływami i pod różnym panowaniem. Niezwykłym było i to, że w zamku mieszczą się pamiątki polskiej historii, np. broń Batorego.

W Użgorodzie uczestnicy projektu wędrowali śladami przeszłości w skansenie. Poznawali chaty i budynki gospodarcze ludności węgierskiej, ukraińskiej, huculskiej. Tajemnice użgorodzkiej architektury grupa projektowa odkrywała i poznawała podziwiając budynek  okazałej filharmonii. Następnie poszukiwano ciekawych miniaturek rzeźb, ukrytych
w różnych miejscach tuz przy rzece Uż. A na specjalnej tablicy sprawdziliśmy odległość między Użgorodem a innymi stolicami europejskimi.

Młodzież odkryła także ruiny XIII-wiecznego zamku Ugocsa z małą kapliczką z XIV wieku w Winogradowie. Następnie odkrywała osobliwości miasta Winogradow,  m.in. greko-katolicką cerkiew, klasztor i kościół franciszkanów,  kościół NMP z XIII wieku, przebudowany na gotycki w XV wieku, odbudowany na początku XX wieku,  neoklasycystyczny kościół protestancki, pomniki związane z historią miasta.

Niemałe wrażenie zrobiła na uczestnikach projektu Czarna Góra, mieniąca się o tej porze blaskiem tysiąca barw jesieni. Z radością powitana została  też i rzeka Cisa – lewy
i najdłuższy dopływ Dunaju. Uczestnicy projektu metodą wywiadu, ujawniali tajemnice minionych dni, ducha czasu poznawanych terenów. Ciekawostką były lokalne rynki pełne tradycyjnych i miejscowych wyrobów, ukazujące to, co dany teren ma do zaoferowania
i z czego słynie.

Podczas odkrywania tajemnic przeszłości użgorodzkich i winogradowskich zamków młodzież zgłębiała tajniki fotografii cyfrowej i filmowania. Uczyła się także procesów realizacji filmowej i montażu filmowego.

Wieczorem powstawały wizualizacje szlaku historyczno-kulturalnego, które zostaną wykorzystane podczas tworzenia tablic dydaktyczno-informatycznych. Był to czas owocnych dyskusji na temat technik tworzenia realizacji i projektów filmowych, a także na temat wielokulturowości, wielonarodowości i tolerancji.

 

IV Dzień  - Wizyta w partnerskiej szkole

Niezwykłym doświadczeniem dla polskiej grupy była gościna na śniadaniu
w ukraińskiej rodzinie. Wiązało się to z poznaniem smaków, zwyczajów i życia tradycyjnej rodziny ukraińskiej.

W tym dniu młodzież uczestniczyła w warsztatach w ramach edukacji rówieśniczej „Co mam do zaoferowania” - „Cechy lidera grupy”.

Następnie uczestnicy polskiej grupy gościli w partnerskiej szkole
w Winogradowie, do której uczęszczają uczestnicy ukraińskiej grupy. Po niezwykle ciepłym powitaniu grup polsko-ukriańskich na placu szkolnym, polska grupa obejrzała występ
w wykonaniu młodzieży ukraińskiej przedstawiający tradycje, obyczaje dawnej Ukrainy. Zachwycały barwne stroje, śpiewy i tańce ukazujące życie kulturalne i sposoby spędzania wolnego czasu przez ukraińską młodzież w przeszłości. Należy podkreślić mocno fakt, iż słowa powitania wypowiadane przez obcokrajowców w języku polskim wzruszyły nasze serca i wprawiły w jeszcze większy podziw dla ukraińskich partnerów.

W tym dniu uczestnicy projektu zgłębiali tajniki tradycyjnych haftów ukraińskich, jako rękodzieła. Młodzież poznała różnorodne sposoby i metody wykonywania haftów. Haft zajmuje poczesne miejsce wśród różnych typów ukraińskich sztuk dekoracyjnych. Ukraina posiada bogatą historię haftowania, przez długi czas haft pojawiał się na strojach ludowych,
a także odgrywał istotną rolę w czasie tradycyjnych ukraińskich ślubów oraz innych świąt. Hafciarstwo postrzegane jest jako narodowe hobby i stanowi część kulturowej i narodowej tożsamości Ukraińców. Uczestnicy polskiej grupy otrzymali w prezencie od ukraińskiej grupy pięknie haftowane, tzw. ruszniki, czyli ukraińskie, haftowane ręczniki dekoracyjne.

 

Odbyły się także warsztaty udzielania I pomocy oraz warsztaty prowadzone w języku angielskim o kreatywności, sztuki wyzwalania inwencji twórczych, a także  na temat rozwoju marzeń.

Młodzież w ramach projektu wykonała projekty kulturalno-historycznych folderów promujących Zakarpacie, wykorzystując w tym celu wykonywane w trakcie odkrywanych kulturalnych i historycznych miejsc zdjęcia, filmiki, nagrania, notatki.

Był to dzień niezwykłej integracji polsko-ukraińskiej grupy projektowej. Młodzież doskonale integrowała się podczas wspólnych zabaw i gier przeprowadzanych w języku angielskim, polskim, ukraińskim, rosyjskim. Ciekawym doświadczeniem dla grupy polskiej było zwiedzenie i poznanie warunków pracy i specyfiki nauczania ukraińskiej szkoły.

 

V Dzień  - Przykłady dobrych praktyk edukacji pozaformalnej, w tym wolontariatu

Młodzież poznawała poprzez naukę przez działanie przykłady dobrych praktyk edukacji pozaformalnej, w tym działań wolontariackich, zaprezentowanych przez Winogradowską Organizację Społeczną „Kreatyw” i „Korpus Pokoju”.

Następnie została przeprowadzona debata z wykorzystaniem technologii TIK na temat wzorów i autorytetów do naśladowania. Metodą dyskusji sokratejskiej młodzież poznawała sylwetki znanych postaci małych ojczyzn, regionu zakarpackiego oraz Lubelszczyzny. Ponadto zostały przeprowadzone warsztaty z programowania komputerowego Skratch.

Podsumowaniem działań projektowych był happening, wspólne śpiewanie polskich
 i ukraińskich piosenek.

Z wielkim żalem żegnaliśmy Ukrainę, a jeszcze większym - naszych partnerów projektowych, bo jak powszechnie wiadomo, nie tęskni się za miejscem, ale za ludźmi owszem…

 

Hymn Polsko-Ukraińskiej tęczy przyjaźni  - młodzieżowych spotkań twórczych

Siadam w busa

Daję dyla

Czeka na mnie Ukraina

Jestem Polak

Polak mały

A mój znak to

Orzeł Biały

 

Granice mijamy

Razem z paszportem

Miejscowi od razu

witają nas tortem

Bagaże niesiemy

Już do hotelu

Jesteśmy na miejscu

Mój przyjacielu

 

Ref.1 Czuję klimat Ukrainy

Tutaj piękne są dziewczyny

Winogradow wita ciebie

Tu poczujesz się jak w niebie

 

Wchodzę do szkoły

Tam przedstawienie

Przygotowali nam też jedzenie

Uczę się tańca

Coś nie wychodzi

Nie panimaju

O co tu chodzi

 

Jesteśmy razem

To integracja

Dobry był obiad

Później kolacja

Tańczymy razem na dyskotece

A tam koło mnie dzieją się hece

 

Ref.2 Dziś żegnamy Ukrainę

Zobaczymy swą rodzinę

Jeszcze kiedyś tu wrócimy

Do tej pięknej Ukrainy.